Tên tiếng Việt : Cầu gai
Tên khoa học: Salmacis sphaeroides (Linnaeus, 1758)
Synonym:
Echinus sphaeroides Linnaeus, 1758
Salmacis sphaeroides variegata Mortensen, 1934
Salmacis sphaeroides Loven, 1887 ; Liao & Clark, 1995
Tên tiếng Anh: Green Spined Salmacis
Đặc điểm định loại:
Hình dạng của vỏ thay đổi từ dạng bán cầu thấp đến hình nón cao, mặt dưới phẳng, đường kính ngang của vỏ đến 100 mm. Hệ thống đỉnh nhỏ, được các nấm gai bao phủ, các mảnh ở vùng hậu môn cũng nhỏ. Vùng miệng hơi trũng với các khía sâu. Các đôi lỗ được sắp xếp trong những vòng cung 3 cái và các lỗ phía ngoài không chạm đến mép của vùng chân ống nhưng ở khoảng trống này có nhiều nấm gai.
Gai nguyên thuỷ ngắn và mịn, mang những băng ngang màu hơi xanh lá cây và hơi đỏ, nhưng ở quanh vành miệng gai màu hơi tím, gốc gai thường là xanh lá cây. Gai bậc II cùng một dạng nâu đỏ. Vỏ trụi gai có những vằn màu hơi trắng và xanh ôliu thẫm.
Sinh học - Sinh thái: Loài này tìm thấy trong rạn san hô, trên đáy cát hoặc trong cỏ biển. Con vật thường lấy lá rong hoặc mảnh vỏ sò che phủ để ngụy trang. Chúng gặm thức ăn nhiều thứ như rong, giun, thân mềm ...Sống từ vùng triều đến độ sâu khoảng 80 m.
Phân bố:
Thế giới: Đông Ấn Độ, Bắc Úc, Trung Quốc & Nam Nhật Bản, Philipin & Indonesia.
Việt Nam: Khánh Hòa, Bình Thuận – Vũng Tàu, vịnh Thái Lan.
Tài liệu tham khảo và hình ảnh: Trung Tâm Nghiên Cứu và Phát Triển An Toàn và Môi Trường Dầu khí, 2007. Atlas ngành động vật Da gai.