Tên tiếng Việt: Cầu gai hoa
Tên khoa học: Toxopneustes pileolus (Lamarck, 1816)
Synonym:
Echinus pileolus Lamarck, 1816
Echinus polyzonalis Lamarck, 1816
Toxopneustes pileolus L. Agassiz, 1841; Liao & Clark, 1995
Tên tiếng Anh: Flower Urchin
Đặc điểm định loại: Vỏ có dạng hình bán cầu thấp, nhìn từ trên xuống có dạng 5 cạnh tròn, mặt bụng phẳng. Kích thước trung bình, đường kính ngang của vỏ thường từ 80-100 mm. Hệ thống đỉnh với tấm sàng lớn hơn các mảnh sinh dục, có 2 mảnh thị giác (I & V) đụng đến vùng hậu môn, lỗ hậu môn lệch tâm. Các mảnh xương ở vùng chân ống có 3 đôi lỗ trên mỗi mảnh vòm. Vùng miệng hơi trũng với các khe sâu và hẹp. Gai ngắn, ở phía lưng ngắn hơn (6-8 mm), phía bụng dài hơn (10-12 mm). Khi sống, các gai kìm độc xòe ra như những cánh hoa nhỏ trông rất đẹp.
Màu sắc: Màu sắc của gai thường là xanh lá cây ở phần gốc và hơi trắng ở phần ngoài, hoặc có những băng ngang màu sắc khác nhau. Vỏ trần có màu xanh lá cây với những băng ngang đồng tâm màu trắng gián đoạn.
Sinh học - Sinh thái: Đây là loài cầu gai có gai rất độc. Sống trong rạn san hô, từ vùng triều đến độ sâu khoảng 30 m.
Phân bố:
Thế giới: phân bố rộng ở vùng Ấn Độ - Tây Thái Bình Dương.
Việt Nam: ven biển Phú Yên, Khánh Hòa, Bình Thuận, quần đảo Hoàng Sa.
Tài liệu tham khảo và hình ảnh: Trung Tâm Nghiên Cứu và Phát Triển An Toàn và Môi Trường Dầu khí, 2007. Atlas ngành động vật Da gai.