Về một loài Ốc đặc biệt – Sphaerocypraea incomparabilis (Briano,1993)

Về một loài Cypraea đặc biệt – Sphaerocypraea incomparabilis (Briano,1993)

Trong quá trình tìm hiểu về những loài Ốc Sứ (Cypraeidae) quý hiếm, mình đã biết đến một loài ốc Sứ rất đặc biệt, đó là loài Sphaerocypraea incomparabilis. Đây là một loài ốc sứ rất rất quý hiếm, tính đến năm 2009 thì chỉ mới có 6 cá thể của loài này được ghi nhận trên toàn thế giới (bài báo Paolo Cesana, 2010). Đây được xem như hình ảnh tái hiện của một hóa thạch sống nó cho thấy sự tiến hóa dần dần của họ ốc Cypraeidae.

Loài này được ghi nhận bởi một thương gia, một nhà sưu tập người Ý - Bruno Briano vào năm 1993. Ban đầu ông đã xếp loài này thuộc giống Chimaeria, tuy nhiên sau đó loài này đã được đổi sang giống Sphaerocypraea dựa vào đặc điểm gần giống với 1 vỏ ốc hóa thạch của giống Sphaerocypraea tardivelae (bài báo Paolo Cesana, 2010).

Tên khoa học của loài này cũng đã thể hiện sự li kì, ngay phần tên giống cũ Chimaeria – bắt nguồn từ từ Chimera là một thuật ngữ trong di truyền học dùng để chỉ một cơ thể sinh vật mang nhiều bộ NST khác nhau, thường được tạo thành qua sự hợp nhất của nhiều hợp tử khác nhau hoặc sự dung hợp các bộ gen khác nguồn. Điều này hàm ý ở đây loài ốc này là một loài ốc có hình dạng kì lạ, với sự kết hợp của những đặc điểm của các loài khác nhau. Vỏ ốc vừa có sự kết hợp đặc điểm của họ Ovulidae vừa có đặc điểm hàng răng cưa giống họ Cypraea.

Từ Chimera còn dùng để chỉ một con quái vật trong thần thoại Hy Lạp có đầu và thân mình giống sư tử, nhưng lưng lại có thêm đầu dê, còn chân sau như chân rồng và đuôi hình con rắn. Điều này cho thấy ý nghĩa chỉ đặc điểm hình dạng của loài này rất kì dị nhưng cũng rất đẹp, một vẻ đẹp ma mị.

Và tên loài là “inconparabilis” – có nghĩa là “có một không hai”.

Đặc điểm của loài này: vỏ lớn từ 65 -90 cm, hình bầu dục với bề mặt trơn nhẵn màu nâu, nâu bóng đồng nhất. Mặt bụng có độ mở rất rộng, giống họ Ovulidae hơn là Cypraeidae, phần bên trong nhạt màu hơn. Thiếu môi trong, môi ngoài rất mỏng với các răng rất rõ màu trắng.

Sinh thái học: đây là một loài rất hiếm gặp, chỉ phân bố ở vùng vịnh Eden với độ sâu từ 35 – 150 m và cho đến nay loài này vẫn còn ít được biết đến và nghiên cứu.

Liên quan đến vỏ ốc này có một vụ trộm. Một trong 2 chiếc vỏ ốc của Bảo tàng lịch sử tự nhiên ở New York đã bị đánh cắp và được bán trên mạng cho một người Bỉ với giá 12.000$ và sau đó được bán lại cho một nhà sưu tập người Indonesia với giá 20.000$. Sau đó vụ việc đã bị phát hiện và kẻ trộm đã bị bắt được.

* Nguồn hình ảnh tham khảo từ internet, từ Guido Poppe